Osoba, która po nabyciu prawa do świadczenia przedemerytalnego zdecydowała się na podjęcie aktywności zawodowej, zobowiązana jest niezwłocznie powiadomić organ rentowy o osiąganiu przychodu oraz o wysokości tego przychodu, a po zakończeniu roku rozliczeniowego, w terminie do dnia 31 maja następnego roku, o wysokości przychodu uzyskanego w roku rozliczeniowym, z uwzględnieniem przychodów uzyskanych w kolejnych miesiącach tego roku. Co więcej, ten informacyjny obowiązek spoczywa odpowiednio na pracodawcy albo zleceniodawcy lub innym płatniku składek, a w przypadku osoby pełniącej służbę – na właściwej jednostce organizacyjnej.
Wynika to z faktu, iż praca na świadczeniu przedemerytalnym jest wprawdzie dozwolona, jednak z uwagi na wysokość uzyskiwanego przychodu może być podstawą do zmniejszenia wysokości, a nawet zawieszenia świadczenia (patrz tabela).
Przekazane organowi rentowemu powiadomienia stanowią podstawę odpowiednio do:
- ustalenia, czy świadczeniobiorca powinien mieć na bieżąco wypłacane świadczenie w pełnej lub zmniejszonej wysokości czy też świadczenie to powinno być zawieszone oraz
- rozliczenia przychodu uzyskanego przez świadczeniobiorcę, które następuje po zakończeniu roku rozliczeniowego, w formie rozliczenia rocznego lub miesięcznego w zależności od tego, która forma rozliczenia jest dla świadczeniobiorcy korzystniejsza.
Kwestię tę regulują art. 5–6b ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, która jednocześnie precyzuje, iż wspomniany wyżej:
- przychód to przychód, o którym mowa w art. 104 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a więc osiągany z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego oraz z tytułu tzw. służby mundurowej,
- rok rozliczeniowy obejmuje okres od dnia 1 marca każdego roku do ostatniego dnia lutego następnego roku.
Rok rozliczeniowy 2023/2024 dla osób uprawnionych do świadczenia przedemerytalnego zakończył się z dniem 29 lutego 2024 r. Można już zatem, wypełniając ustawowy obowiązek, przekazywać do ZUS informacje o uzyskanym w tym okresie przez świadczeniobiorców przychodzie, z rozbiciem na poszczególne miesiące tego roku rozliczeniowego. Na przekazanie tych informacji zarówno sami świadczeniobiorcy, jak i zatrudniający(-e) ich płatnicy składek/komórki kadrowe mają czas do 31 maja 2024 r.
Kalkulator przychodów wpływających na świadczenie przedemerytalne jest dostępny w serwisie www.kalkulatory.gofin.pl.
Jeżeli kwota uzyskiwanego przez świadczeniobiorcę przychodu | ||
nie przekracza miesięcznie dopuszczalnej kwoty przychodu1) | przekracza miesięcznie dopuszczalną kwotą przychodu1), nie przekracza jednak granicznej kwoty przychodu2) | przekracza miesięcznie graniczną kwotą przychodu2) |
świadczenie przedemerytalne | ||
wypłacane jest w pełnej należnej wysokości | podlega stosownemu zmniejszeniu3) | podlega zawieszeniu |
1) | 25% przeciętnego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych. |
2) | 70% wynagrodzenia, o którym mowa wyżej. |
3) | Świadczenie przedemerytalne ulega zmniejszeniu o kwotę tego przekroczenia, z zachowaniem tzw. gwarantowanej kwoty świadczenia. |