Obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy spoczywa na pracodawcach oraz innych jednostkach organizacyjnych. Płatnicy opłacają ją m.in. za pracowników, zleceniobiorców, osoby współpracujące przy prowadzeniu działalności gospodarczej, jeżeli podlegają z danego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno-rentowym i nie ukończyli określonego wieku, tj. 55 lat w przypadku kobiety i 60 lat w przypadku mężczyzny. Z ustawy budżetowej na rok 2023 wynika, że w 2023 r. jej wysokość nadal wynosi 1% podstawy wymiaru.
Jednak dla celów ustalenia obowiązku opłacania za daną osobę składki na FP istotna jest też wysokość podstawy wymiaru, od której są naliczane za daną osobę składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. Składki na FP są bowiem należne za ubezpieczonych, których podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalno-rentowe w przeliczeniu na okres miesiąca wynosi co najmniej tyle, co minimalne wynagrodzenie za pracę. W 2023 r. minimalne wynagrodzenie wynosi: od stycznia do czerwca – 3.490 zł, a od lipca do grudnia 3.600 zł. Oznacza to, że w pierwszym półroczu 2023 r. płatnicy będą za dany miesiąc naliczać i opłacać za ubezpieczonych składki na FP, jeśli ich oskładkowane wynagrodzenie wyniesie w danym miesiącu co najmniej 3.490 zł, natomiast w drugim półroczu 2023 r. – co najmniej 3.600 zł. Jeżeli dana osoba podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno-rentowym z kilku tytułów, wówczas obowiązek opłacania za nią składek na FP powstaje, gdy łączna kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia wyniesie co najmniej minimalne wynagrodzenie.
Przepisy dotyczące obowiązkowych składek na FP stosuje się odpowiednio do obowiązkowych składek na Fundusz Solidarnościowy. Z ustawy budżetowej na rok 2023 wynika, że w 2023 r. obowiązkowa składka pozostała na tym samym poziomie i nadal wynosi 1,45% podstawy wymiaru. Składki na FS oblicza się łącznie ze składkami na FP w wysokości sumy stóp procentowych tych składek, tj. 2,45%.
Nadal płatnicy są zwolnieni (przez określony czas) z obowiązku opłacania składek na FP i FS za pracowników:
- powracających z urlopów z tytułu urodzenia dziecka,
- którzy ukończyli 50. rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawali w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy,
- którzy nie ukończyli 30. roku życia i podjęli pracę na podstawie skierowania z urzędu pracy.
Warto dodać, że w 2023 r. składek na FP i FS za zleceniobiorców nadal nie powinni opłacać zleceniodawcy będący osobami fizycznymi, którzy nie zatrudniają w firmie ani jednego pracownika.