Platforma Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS) będąca elektroniczną skrzynką podawczą ZUS stała się narzędziem powszechnie wykorzystywanym zarówno przez osoby prywatne, jak i prowadzących działalność w ramach wszelkich dostępnych form. Wpłynęło to w sposób radykalny na metodę komunikacji z organem rentowym, a z dniem 16 grudnia 2022 r. dodatkowo na tryb doręczania korespondencji:
- przez organ rentowy, jak i
- do organu rentowego.
Zmiany we wskazanym zakresie wprowadziła ustawa z dnia 27 października 2022 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2476). Zostały one odzwierciedlone w zmienionych art. 71ab oraz art. 71ac ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej ustawą systemową.
Projektodawcy podkreślali, że proponowane zmiany we wskazanym zakresie mają charakter porządkowy. Są one jednak bardzo ważne w aspekcie uznawania za doręczoną przekazanej korespondencji przez ZUS ubezpieczonemu oraz przez ubezpieczonego organowi rentowemu. W przypadku bowiem decyzji ZUS od daty doręczenia takiej korespondencji ubezpieczonemu bieg rozpoczyna termin na wniesienie konkretnego środka zaskarżenia. Po upływie terminu przewidzianego na wniesienie środka odwoławczego decyzja staje się prawomocna.
W myśl art. 71ab ust. 1 i ust. 1a ustawy systemowej, w przypadku podmiotu posiadającego jednocześnie profil informacyjny w systemie teleinformatycznym ZUS oraz adres do doręczeń elektronicznych, doręczenie pisma nadanego przez ZUS następuje na adres do doręczeń elektronicznych. Dodatkowo po wskazanym doręczeniu pismo jest przekazywane na profil informacyjny w systemie teleinformatycznym ZUS.
Natomiast zgodnie z dyspozycją art. 71ab ust. 2 ustawy systemowej rozszerzona została lista podmiotów, do których ZUS może przekazywać pisma w postaci elektronicznej. Zmiana ta umożliwia przekazywanie pism w postaci elektronicznej na profil PUE ZUS do podmiotu nieposiadającego zarówno adresu do doręczeń elektronicznych, jak i elektronicznej skrzynki podawczej w ePUAP. We wskazanym przypadku na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym ZUS udostępniane jest urzędowe poświadczenie odbioru po:
- odebraniu pisma na profilu informacyjnym,
- upływie 14 dni od dnia umieszczenia pisma na profilu informacyjnym – w przypadku jego nieodebrania.
Urzędowe poświadczenie odbioru jest równoważne dowodowi otrzymania, o którym mowa w art. 41 ustawy o doręczeniach elektronicznych. W takim przypadku pismo uznaje się za doręczone:
- we wskazanej w urzędowym poświadczeniu odbioru chwili jego odbioru na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym ZUS,
- po upływie 14 dni od dnia wskazanego w urzędowym poświadczeniu odbioru jego umieszczenia na profilu informacyjnym w systemie teleinformatycznym ZUS – w przypadku jego nieodebrania.
Wskazany tryb jest analogiczny do trybu uznawania za doręczone pisma, które zostało wysłane na adres do doręczeń elektronicznych.
Jeśli chodzi o doręczanie pism do ZUS, to zmianie uległ art. 71ac ustawy systemowej. Przepis ten wskazuje wprost, że doręczenie pism na PUE jest jedną z możliwości przekazania pisma do ZUS i nie wyklucza skutecznego doręczania na adres do doręczeń elektronicznych ZUS. Pismo uznaje się za doręczone we wskazanej w urzędowym poświadczeniu przedłożenia chwili jego wprowadzenia do systemu teleinformatycznego ZUS na profilu informacyjnym.
Warto pamiętać, że zmianie nie uległ art. 71a ustawy systemowej, stanowiący, że ZUS może przesyłać pisma i decyzje listem zwykłym. W razie jednak sporu ciężar dowodu doręczenia takiego pisma lub decyzji spoczywa na organie.