Ilość wizyt z ostatnich 30 dni:
Zapobieganie udzielaniu pożyczek o charakterze lichwiarskim to podstawowy cel ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie (Dz. U. z 2022 r. poz. 2339). Ustawa wchodzi w życie 18 maja 2023 r., jednak część jej przepisów zacznie obowiązywać wcześniej. Dotyczy to m.in. zmian w Kodeksie cywilnym, a także nowych limitów regulowanych ustawą o kredycie konsumenckim, które będą stosowane już od 18 grudnia 2022 r.
Ustawa antylichwiarska wprowadza do Kodeksu cywilnego odrębną definicję pozaodsetkowych kosztów związanych z zawarciem umowy pożyczki, a także wzór określający maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów, które może ponieść pożyczkobiorca. W skali roku limit będzie wynosił 20%, a w całym okresie spłaty pożyczki 25% całkowitej kwoty pożyczki.
Kodeksowe limity nie znajdą zastosowania do umów pożyczki pieniężnej udzielanej przez instytucje pożyczkowe na podstawie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim. Maksymalna wysokość kosztów pozaodsetkowych kredytu konsumenckiego wyniesie przy kredytach o okresie spłaty nie krótszym niż 30 dni 10% plus 10% za każdy rok okresu spłaty pożyczki (aktualnie limit wynosi 25% plus 30%). W przypadku kredytów o okresie spłaty krótszym niż 30 dni koszty te nie przekroczą 5% kwoty kredytu. Prawodawca obniżył też limit wysokości pozaodsetkowych koszów kredytu przez cały okres kredytowania do 45% całkowitej kwoty kredytu (w miejsce obecnych 100%).
Wskazane wyżej ustawowe limity kosztów pozaodsetkowych nie będą stosowane do kredytów płatniczych w postaci np. kart kredytowych udzielanych przez dostawców usług płatniczych. W tym zakresie będą obowiązywać granice wyznaczone w K.c. Już na etapie prac parlamentarnych nad projektem ustawy podnoszono, że taka konstrukcja przepisów spowoduje nierówne traktowanie banków i instytucji płatniczych. W konsekwencji te ostatnie przestaną oferować karty kredytowe, gdyż kodeksowe limity nie przystają do rynkowych realiów kredytów płatniczych.
Ustawa antylichwiarska przewiduje również inne, nie mniej istotne zmiany. Zakłada m.in., że instytucje pożyczkowe będą mogły prowadzić działalność wyłącznie w formie spółki akcyjnej albo w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w której ustanowiono radę nadzorczą. Minimalny kapitał zakładowy będzie natomiast wynosić 1.000.000 zł, a więc pięć razy więcej niż do tej pory.
Stosownie do przepisów przejściowych instytucje pożyczkowe, które rozpoczęły swoją działalność przed wejściem w życie nowelizacji, niespełniające określonych w niej wymogów m.in. w zakresie powołania rady nadzorczej czy wysokości kapitału zakładowego, będą miały możliwość dalszego prowadzenia działalności w dotychczasowej formie w zakresie udzielania kredytów konsumenckich do dnia 31 grudnia 2023 r. Instytucje, które z dniem 1 stycznia 2024 r. nie będą spełniały nowych wymogów, zostaną wykreślone z rejestru instytucji pożyczkowych, a więc utracą możliwość prowadzenia działalności.
