Dla celów uzyskania prawa do niektórych świadczeń rodzinnych oraz świadczenia alimentacyjnego trzeba spełnić m.in. kryterium dochodowe. Świadczenia te przysługują, o ile dochód rodziny w przeliczeniu na osobę z założenia nie przekracza określonej przez ustawodawcę kwoty, z ewentualnym wyłączeniem dochodu utraconego i uwzględnieniem dochodu uzyskanego (patrz tabela).
Jakie dochody uznaje się za utracone lub uzyskane wskazują odpowiednio art. 3 pkt 23 i 24 ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz art. 2 pkt 17 i 18 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.
Ponadto za utratę dochodu w rozumieniu ww. ustaw traktowane(-a) jest także:
- obniżenie z powodu przeciwdziałania COVID-19 wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 15oa specustawy w sprawie COVID-19) oraz
- utrata dodatku solidarnościowego (art. 13 ust. 2 i 4 ustawy o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19).
Analogicznie, uzyskanie dodatku solidarnościowego stanowi uzyskanie dochodu.
Co istotne, za sprawą art. 10 i art. 11 ustawy z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny (Dz. U. poz. 1162), te dodatkowe okoliczności uznawane (w związku z COVID-19) za utratę lub uzyskanie dochodu mają być uwzględniane przy ustalaniu prawa do świadczeń rodzinnych/alimentacyjnych nie tylko na obecne, ale i nadchodzące okresy, tj. na okresy:
- zasiłkowe od dnia 1 listopada 2019 r. do dnia 31 października 2022 r. i
- świadczeniowe od dnia 1 października 2019 r. do dnia 30 września 2022 r.
Sytuacja | Tryb postępowania | ||||
utrata dochodu przez członka rodziny:
| ustalając dochód rodziny, nie uwzględnia się dochodu utraconego | ||||
uzyskanie dochodu przez członka rodziny:
| ustalając dochód członka rodziny osiągnięty w tym roku, dochód dzieli się przez liczbę miesięcy, w których dochód był uzyskiwany, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w okresie, na który ustalane lub weryfikowane jest prawo do świadczeń | ||||
| dochód tego członka rodziny ustala się na podstawie jego dochodu, powiększonego o kwotę osiągniętego dochodu za miesiąc następujący po miesiącu, w którym nastąpiło uzyskanie dochodu, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w okresie, na który ustalane lub weryfikowane jest prawo do świadczeń |
UWAGA! Przepisów o utracie i uzyskaniu dochodu nie stosuje się do dochodu z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej i dochodu z tytułu wykreślenia z rejestru lub rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli członek rodziny lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego utracili dochód z tych tytułów i w okresie 3 miesięcy, licząc od dnia utraty dochodu, uzyskali dochód u tego samego pracodawcy lub zleceniodawcy, lub zamawiającego dzieło lub ponownie rozpoczęli pozarolniczą działalność gospodarczą. |