Czego dotyczy problem?
Wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych (z zastrzeżeniem, które tu pomijamy), w części finansowanej przez podmiot zatrudniający, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są one należne, pod warunkiem, że zostaną opłacone w terminie wynikającym z przepisów tej ustawy. W przypadku uchybienia temu terminowi, wpłaty te stanowią koszty uzyskania przychodów dopiero, gdy zostaną uiszczone. Tak wynika z art. 15 ust. 4ga i art. 16 ust. 1 pkt 57aa ustawy o PDOP oraz art. 22 ust. 6bc i art. 23 ust. 1 pkt 55aa ustawy o PDOF.
Należy mieć na uwadze, że ww. wpłaty są obliczane w terminie wypłaty wynagrodzenia przez pracodawcę i dokonywane do wybranej instytucji finansowej w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały obliczone.
Kwestią budzącą wątpliwości jest to, w którym momencie wpłaty do PPK (finansowane przez pracodawcę) uznaje się za należne: w miesiącu wypłaty wynagrodzenia, czy w miesiącu, za który należne jest wynagrodzenie, stanowiące podstawę do obliczenia przedmiotowych wpłat. Problemu nie ma, gdy wynagrodzenie jest wypłacane w tym samym miesiącu, za który jest należne (przykładowo, wynagrodzenie za styczeń wypłacane jest 31 stycznia). Problem pojawia się, gdy wynagrodzenie za dany miesiąc jest pracownikom wypłacane w miesiącu następnym.
Biorąc pod uwagę, iż wpłaty te są obliczane w terminie wypłaty wynagrodzenia przez pracodawcę, to naszym zdaniem, najwłaściwsze byłoby przyjęcie, że miesiącem, za który wpłaty te są należne, jest miesiąc wypłaty wynagrodzenia. Tak też pisaliśmy w BI nr 27 z 20 września 2019 r. Inaczej jednak wyjaśniło Ministerstwo Finansów (dalej: MF) w piśmie przesłanym do naszego Wydawnictwa w dniu 16 stycznia 2020 r.
Stanowisko MF
MF wyjaśniło, że:
"(...) przez miesiąc, za który wpłaty do PPK są należne, należy rozumieć miesiąc, za który należne jest wynagrodzenie pracownika stanowiące podstawę do obliczenia wysokości wpłaty finansowanej przez podmiot zatrudniający(podkreśl. red.). Natomiast, w przypadku niewpłacenia składek na PPK w tym terminie, stanowią one koszt uzyskania przychodów pracodawcy w miesiącu, w którym zostanie dokonana wpłata środków na PPK do instytucji finansowej. (...)"
Przykład
Wynagrodzenia pracowników za dany miesiąc są im wypłacane 10-go dnia następnego miesiąca. Załóżmy, że wynagrodzenia za luty 2020 r. zostaną pracownikom wypłacone 10 marca br. W tym też dniu pracodawca obliczy wpłaty na PPK. Wpłaty te powinny zostać dokonane na rzecz wybranej instytucji finansowej do 15-go kwietnia 2020 r.
Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów, w tej sytuacji wpłaty na PPK (w części finansowanej przez pracodawcę) od wynagrodzenia za luty 2020 r., podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w lutym br., tj. w miesiącu, za który wynagrodzenia te są należne, o ile wpłaty te zostaną dokonane na rzecz wybranej instytucji finansowej z dochowaniem terminu (tu: do 15 kwietnia 2020 r.).
Powyższy sposób rozliczenia wpłat do PPK może być w praktyce problemowy. W momencie "zamykania" miesiąca i ustalania zaliczki na podatek dochodowy za miesiąc, w którym należne jest wynagrodzenie (będące podstawą obliczenia wpłat do PPK), podatnik nie dokonał bowiem jeszcze ww. wpłat i może nie wiedzieć, czy ich dokona terminowo (termin do ich wpłaty nie upłynął). Może się to wiązać z korygowaniem kosztów podatkowych.